کاشت نهال هلو

مقدمه

هنگامی که قصد داریم فعالیتی را در هر زمینه ای آغاز کنیم طبیعتاً انواع و اقسام سؤالات ذهنمان را درگیر کرده و در جستجوی پاسخ صحیح آن ها هستیم ؛ در بادی امر ممکن است آن گونه که باید نتوانیم اطلاعات جامع و شاملی را در آن زمینه بیابیم یا با مقالات و فایل های آموزشی گوناگون و حتی ضد و نقیض مواجه شویم از همین رو این مقاله نسبتاً مختصر را در زمینه کاشت نهال هلو و آشنایی با ماهیت این میوه ، نحوه آبیاری ، آب و هوای مناسب ، نحوه کو دهی ، برای شما عزیزان به رشته تحریر درآورده تا بتوانیم تأثیری هرچند مختصر و مفید در افزایش اطلاعات شما داشته و مؤثر واقع گردیم .

هلو چیست ؟

همه ما می دانیم که هلو یکی از میوه های محبوب و لذیذ تابستانی است و بسته به رقم و منطقه ای که کشت می شود در زمانی خاص به بار می نشیند اما در کل ، فصل باردهی آن تابستان است و شاید فاصله رسیدن آن در میان مناطق مختلف و ارقام متفاوت تنها چند روز یا نهایتاً یک ماه اختلاف وجود داشته باشد .

هلو گیاهی است گل دار و دو لپه ای ، از راسته گل سرخ سانان ؛ دو لپه ای ها گیاهانی هستند که بذر یا هسته آن ها از دو قسمت تشکیل شده ، به عبارت بهتر دو قسمت مجزای چسبیده به هم یک بذر از این نوع گیاه است که به هر کدام از این قسمت ها لپه می گویند . میوه هلو از دسته میوه های گوشتی و دارای یک هسته سفت و سخت است . قسمت گوشته آن طیف زرد رنگ دارد و پوست آن دارای پرزهای بسیار ریز است یا به عبارتی مخملی می باشد البته برخی افراد نسبت به این پرزها حساسیت دارند و موجب خارش پوست در این افراد می گردد . هلو شباهت زیادی با شلیل داشته و در واقع شلیل ژن مغلوب هلو است ولی شلیل فاقد کرک بوده و پوستی کاملاً صاف دارد ؛ تفاوت دیگر این دو گونه آن است که پوست هلو به راحتی و اغلب بدون این که مقداری از گوشته را با خود بردارد ، جدا می شود اما پوست شلیل تنها با یک جسم تیز و برنده قابل جدا شدن است ؛  این میوه (هلو) دارای انواع و اقسامی است که در ادامه به بحث در این خصوص می پردازیم .

در فصل بهار و در زمانی که درختان شکوفه می دهند ؛ گل های درخت هلو به صورت جفت جفت و تکی در طیف رنگ صورتی کم رنگ تا قرمز ، رشد می کنند . برگ های آن باریک و کشیده است و به رنگ سبز تیره هستند .

درخت هلو خودبارور است ؛ طول یک درخت هلوی بالغ ، به 6 متر هم خواهد رسید و به طور کلی درخت هلو بیشتر از ناحیه تاج رشد خواهد کرد نه تنه .

خواستگاه هلو

بسیاری این میوه را متعلق به نواحی معتدل کشور چین می دانند ؛ زمان کشف این میوه مربوط به 2500 سال پیش است ؛ پس از راه یافتن هلو به ایران و رواج آن در بین مردم ، از ایران به قاره اروپا منتقل شده و جالب است که اروپایی ها به آن “سیب ایرانی” می گویند . در چین هلو به عنوان نماد نامیرا و جاودانگی شناخته شده و مورد احترام بوده است . در طول دوره تاریخی که اسپانیایی ها و پرتغالی ها به قاره آمریکا راه یافتند از آن طریق هلو هم به قاره آمریکا راه یافت و به این صورت تولید و مصرف آن در تمام قاره ها رواج پیدا کرد .

در کشور آمریکا بالاترین میزان کشت و تولید هلو متعلق به «ایالت جورجیا» می باشد که به «ایالت هلو» معروف شده است .

تکثیر و کاشت نهال هلو

کاشت هلو به طریق بذر یا نهال آن صورت می گیرد .

برای استفاده از روش کاشت بذر می توان بذر رقم مورد نظر را در فصل خزان در زمین بکارید به این ترتیب با فرا رسیدن بهار شاهد جوانه زدن آن می شوید . روش دیگر کاشت بذر هلو این است که از شیوه های تیمار سرمایی یا چینه بندی استفاده کنید .

کاشت بذر هلو شیوه تیمار سرمایی  :

هسته هلو را از گوشت میوه جدا کرده و سعی کنید مغز آن را کاملاً سالم از هسته دربیاورید و بگذارید حداقل دو ساعت در آب خیس بخورد ؛ مقداری خاک درون یک کیسه ریخته و هسته را در دل خاک قرار داده ، آن را در یخچال در دمای 1 الی 6 درجه سانتی گراد نگهداری کنید و به انتظار جوانه زدن هسته بنشینید ؛ جوانه زدن هسته در این روش ممکن است از چند روز تا چند ماه هم به طول بینجامد .

روش دیگری وجود دارد که به روش تیمار سرمایی شباهت دارد در این شیوه پس از جدا کردن مغز هسته هلو آن را در یک کیسه خالی در یخچال بگذارید و پس از گذشت چند روز بیرون آورده یک شب در آب بخوابانید ، حین انجام دادن فرآیندهای این روش منتظر جوانه زدن هسته نباشید چرا که در انتها و زمانی که هسته را در خاک کاشتید جوانه زده و می روید . ماه های سرد سال به خصوص فصل پاییز زمان بسیار مناسبی جهت کاشت این میوه است .

در فصل گل دهی درختان و زمانی که شکوفه های درخت هلو نمایان می گردد تا به ثمر نشستن و رسیدن میوه معمولاً 4 ماه به طول می انجامد که رقم هلو در تعیین و افزایش و کاهش این مدت سهم به سزایی دارد ؛ این مدت در بعضی واریته های هلو ممکن است تا 6 ماه هم به درازا بکشد .

برای خرید نهال هلو و مشاهده نهال هلو پیوندی و نهال هلو پایه رویشی و نهال هلو مقاوم به سرما و نهال هلو پربار و نهال هلو البرتا و نهال هلو زودرس و نهال هلو انجیری و نهال هلو تو خونی و نهال هلو زعفرانی به صفهه فروشگاه انلاین نهال نهالستان یشیل مراجعه نمائید .

نهال هلو پیوندی پایه رویشی کشت بافت

به ضرس قاطع می توان گفت تولید نهال های هلو پیوندی پایه رویشی کشت بافت انقلاب کبیری در صنعت باغداری و تولید میوه میباشد ؛ زیرا در این روش به تولید نهال های زود بازده و پرثمر اهتمام می ورزند . از رقم مورد نظر بافتی استخراج شده و در آزمایشگاه تحت تربیت و پرورش قرار می گیرد که باعث بروز ویژگی جدید یا تقویت ویژگی قبلی و تشدید آن می گردد ؛ به عنوان مثال می توان ویژگی هایی همچون مقاومت در برابر سرما و گرما ، زودبازده و تمرکز روی تولید محصول را در این نهال ها به وجود آورده یا تشدید کرد .

فاصله کاشت نهال هلو

فاصله مورد نیاز میان نهال های هلو در زمان کاشت معمولاً 3 متر است و برای این منظور از الگوی مربعی استفاده می شود . رعایت حد فاصل از جهت رشد شاخ و برگ و تاج درخت اهمیت دارد که هم فضای کافی جهت رشد داشته باشند و هم به مقدار کافی هوا جریان داشته باشد چرا که عدم جریان کافی هوا موجب تکثیر و سرایت هر چه بیشتر آفات می گردد ؛ رعایت فاصله برای رشد ریشه نیز اهمیت شایانی دارد و حتماً باید رعایت گردد تا در زمان رشد به ریشه ها آسیب وارد نیاید ؛ درخت هلو پیوندی تا عمق 2 متر هم رشد دارد ؛ اگر این فاصله بیش از حد استاندارد باشد هم در روند گرده افشانی خلل ایجاد می نماید .

ارقام نهال هلو

هلو دارای انواع و اقسام متفاوتی است که این انواع در شکل ظاهری و طعم از یکدیگر کمی متفاوت هستند . تا به حال قریب به 300 نوع هلو تنها در آمریکای شمالی شناخته شده و کشت می شود . از ارقام مختلف و رایج نهال هلو در ایران می توان :

نهال هلو زعفرانی زودرس اصلاح شده :

این رقم به مدت یک سال بعد از کاشت ثمر داده و به بار می نشیند ؛ این نژاد دیر گل بوده اما در عوض هم از نظر میزان تولید ، بازدهی فوق العاده بالایی دارد و هم زودرس می باشد . دارای ریشه پر و عمر مفید اقتصادی بالایی است ؛ ویژگی برجسته این نهال هلو مقاومتش نسبت به سرما است . البته نوع بذری و پیوندی این رقم هم در بازار موجود است که 5 سال بعد از کاشت محصول می دهد .

نهال هلو انجیری زعفرانی پایه رویشی :

یک سال بعد از کاشت ثمر می دهد همچنین افت ناپذیر و زود رس است ؛ این رقم مقاومت بالایی نسبت به دمای پایین از خود نشان می دهد و همچنین خاک شور را تاب می آورد . نوع بذری و پیوندی این محصول 5 سال پس از کاشت به بار می نشیند .

نهال هلو ردتاپ پایه رویشی :

نهال هلو ردتاپ پایه رویشی عمر مفید اقتصادی بالا و پرباری دارد ؛ با خیال آسوده می توانید این رقم را در مناطق سردسیر کاشته و از آن بهره ببرید زیرا مقاومت بالایی نسبت به سرما از خود نشان می دهد و سرمای دیررس بهاره را تاب آورده ، آسیب نمی بیند . یک سال پس از کاشت شاهد محصول دادن و رشد میوه های آن خواهید بود ؛ زودبازده و دیرگل بودن از دیگر ویژگی های نهال هلو ردتاپ پایه رویشی است .

نهال هلو حاج کاظمی :

دارای محصول پربار ، دیرگل و در سال دوم کاشت شاهد محصول دهی آن خواهید بود ؛ به دلیل میوه دهی این رقم هلو در اواسط تابستان این گونه در دسته بندی دیررس قرار گرفته است ؛ روند رشد سریعی ندارد و به صورت متوسط پیش می رود اما در عوض بازدهی بسیار بالایی دارد .

 نهال هلو انجیری خونی عسلی :

این رقم هلو بومی کشور چین محسوب می شود ؛ دیر گل بوده و در سال دوم کاشت به ثمر می نشیند ؛ رنگ آن قرمز و دارای فرم گرد می باشد همچنین دارای عمر مفید اقتصادی 15 ساله است و بعد از آن کم کم بازدهی کم تری از خود نشان می دهد .

نهال هلو سرخابی :

گونه ای پربار و پر ثمر که میوه آن در وسط تابستان رسیده و قابل برداشت است ؛ به دلیل مقاومت بالایی که دارد تقریباً شرایط آب و هوایی مختلفی را متحمل می شود .

نهال هلو فرانسه پیش رس :

مناسب برای کاشت و تولید در مناطق با اقلیم سرد و کوهستانی است ؛ در سال دوم محصول داده و زود گل است ؛ هلو فرانسه در برابر سرمای دیررس بهاره از خود مقاومت زیادی نشان می دهد ؛ هسته هلو فرانسه به راحتی از بافت میوه قابل جدا شدن است .

نهال هلو سبز :

این رقم هلو دیر گل است ولی در سال دوم کاشت به بار نشسته و شما را از میوه های خود بهره مند می سازد .

نهال هلو هسته جدا :

زمان دقیق محصول دهی نهال هلو هسته جدا وسط تابستان و در مرداد ماه است ؛ رشد بسیار زیاد از ویژگی نهال هلو هسته جدا است ؛ این رقم دارای میوه سفت ، نارنجی رنگ همراه با لک های قرمز است و علت نام گذاری آن هم سهولت در جدا کردن هسته از گوشته میوه است .

شماره ارقام مختلف هلو پیوندی و پایه رویشی کشت بافت بسیار زیاد است و در فوق چندی از آن ها را به همراه ویژگی های بارزشان ممعرفی نمودیم .

نگهداری از نهال هلو

خود میوه هلو در دمای 32 درجه فارنهایت و 0 درجه سانتی گراد به مدت دو هفته قابل ذخیره سازی است همچنین محل نگه داری از آن باید دارای رطوبت بالا باشد ؛ پس از گذشت دو هفته هلو را مصرف کرده یا به کنسرو تبدیل کنید در غیر این صورت فاسد می شود .

نکته : بعد از چیدن محصول درخت هلو امکان دارد میوه کمی به رشد خود ادامه دهد .

آفات و بیماری های نهال هلو

آفات به دو شیوه غیرمستقیم و مستقیم می توانند گریبان گیر درخت هلو شوند و از نشانه های آن زرد شدن و سوختن برگ درخت هلو است و می توانند تمام ساختمان درخت از جمله ریشه ، ساقه و شاخ و برگ ، میوه و … را مورد حمله قرار داده و آسیب جدی بزنند .

از  سری آفاتی که نهال هلو (و درخت بالغ هلو) ممکن است به آن دچار شود کنه ها هستند که دو گونه کنه قرمز اروپا و یا کنه زرد از سایرین شیوع بیشتری دارد . حلقه بزرگ از دیگر آفاتی است که به درخت هلو سرایت می کند و به آن صدمه می زند .

شته ها آفت مرکبات شناخته شده و قادرند به این قبیل گیاهان آسیب جدی وارد نمایند .

در میان درختان هلو بیماری شایعی وجود دارد با نام «پیچیدگی برگ های هلو» عامل اصلی این بیماری نوعی قارچ است ؛ این بیماری موجب پیچیدگی برگ های هلو شده و لکه هایی به رنگ قرمز بر روی آن ها نمایان می شود پس از گذشت مدت کوتاهی این لکه ها به رنگ سفید تغییر می کنند .

از دیگر آفات رایج در میان درختان هلو عبارتند از : حشره بید زرد ، قارچ خاک ، باکتری زانتوموناس و … .

سهل انگاری در رعایت فواصل و اندازه های لازم در زمان کاشت نهال هلو باعث پوسیدگی طوقه می گردد ؛ به هنگام کاشت نهال هلو فاصله استاندارد طوقه از سطح خاک را رعایت کرده و در زمان آبیاری نیز از خیس کردن آن بپرهیزید .

هرس کردن درخت هلو

مناسب ترین فصل برای هرس کردن درخت هلو اسفند و فروردین ماه است که بسته به نوع آب و هوای هر منطقه صورت می گیرد چرا که علت انتخاب این دو ماه به عنوان فصل مناسب هرس ، این است که در این زمان هنوز درخت جوانه نزده و شکوفه نداده است ؛ پس هرس درخت هلو را باید پیش از جوانه و شکوفه دادن انجام دهید . برای هرس کردن ، از طرفی نباید گل های گیاه باز شده باشند و از طرف دیگر سرمای زمستان هم تمام شده باشد .

جالب است بدانید که 4 مدل مختلف هرس کردن برای درخت هلو وجود دارد که هر کدام به منظور خاصی انجام می گیرد . در ذیل به توضیح مختصری در باب آشنایی با این روش ها و انجام آن ها می پردازیم :

1 – تنک کردن نهال هلو :

تنک کردن به منظور افزایش تعداد محصول سالم انجام می گیرد ؛ زمانی که یک درخت را تنک می کنید در واقع وزن بار و تعداد میوه ها را با میزان مقاومت درخت در تحمل بار تنظیم کرده اید . فصل مناسب برای تنک کردن درخت هلو فصل بهار است (فصل میوه دهی) .

2 – هرس باردهی نهال هلو :

موجب افزایش کمیت و کیفیت میوه ها خصوصاً در دوران بلوغ است .

3 – هرس جوانسازی نهال هلو :

این روش هرس کردن برای افزایش طول عمر مفید درخت انجام می شود .

4 – هرس فرم دهی نهال هلو :

در این شیوه به فرم دادن و پیرایش درخت پرداخته می شود و شاخ و برگ های آن را مرتب می سازد .

شاخه های درخت هلو به سه نوع است به نام های مرکب ، کاذب و ساده که در زیر به تعریف هر یک به تفکیک می پردازیم :

1 – شاخه های کاذب نهال هلو :

علت نام گذاری این نوع شاخه ها این است که جوانه های نوک آن بارور نیستند .

2 – شاخه های مرکب نهال هلو :

به دلیل ترکیب هر دو نوع جوانه زایشی و رویشی بر روی این نوع از شاخه ها به آن ها شاخه مرکب گفته می شود .

3 – شاخه های ساده نهال هلو :

بر روی شاخه های ساده تنها جوانه رویشی رشد می کند .

خاک و زمین مناسب برای کاشت نهال هلو

عمومی ترین عملی که برای احداث تمام باغات و کاشت هر نهالی در خاک لازم است انجام شود زهکشی مناسب است به این ترتیب که آب اضافی زمین را کاملاً استخخراج کرده و خاک را آماده کشت می کنند . خاک های سنگینی که آب فراوان در خود ذخیره می کنند برای کاشت نهال هلو چندان مناسب نیست .

جنس خاک از دیگر عوامل مؤثر برای کاشت نهال هلو می باشد ؛ خاک های لومی شنی برای احداث باغ هلو مناسب است زیرا در این نوع خاک هوا به مقدار کافی جریان دارد و به اصطلاح می گویند خاک تهویه مناسب دارد ؛ همچنین خاک باغ هلو باید خالی از آهک باشد . بهتر است که با خاک زمین مورد نظر پیت موس و خاک برگ ترکیب کنید زیرا این ترکیبات برای تقویت نهال هلو لازم است .

آبیاری کردن نهال هلو

درخت هلو نیاز فراوان به آب دارد ؛ میوه این درخت بسیار آب دار است و چیزی حدود 87 % آن را آب تشکیل می دهد و برای به ثمر رسیدن این میوه باید به مقدار کافی آبیاری صورت گیرد . کم آبی و بی آبی در بازه زمانی کوتاه مدت موجب خشک شدن درخت هلو می گردد از طرفی زیاده روی در این زمینه هم موجب فساد و پوسیدگی درخت هلو می شود و ریشه های آن را نیز می پوساند . مقدار و نحوه آبیاری بستگی مستقیمی به جنس خاک ، میزان بارش سالیانه ، آب و هوای منطقه و … دارد ؛ در فصل گرم سعی کنید تا عمق 1 متری فوقانی خاک را مرطوب نگه دارید و در فصل رشد میوه نیاز به آب در درخت هلو دو چندان می گردد و باید مرتب آبیاری شود .

کود دهی نهال هلو

پس از کاشت نهال هلو پیوندی در زمین اصلی ، می بایست کود دهی انجام شود به این منظور حدأکثر 10 روز پس از کاشت نهال هلو کود دهی را انجام دهید . در سنین بعدی می توانید دو مرتبه در سال خاک را با کود مناسب تغذیه نمایید . نهال هلو برای این که رشد سالم و اصولی داشته و به موقع به بار نشسته و میوه سالم تولید کند به بالغ بر 5 نوع مواد معدنی و مغذی نیاز دارد بنابراین سهل انگاری در امر کود دهی امر رشد و تولید محصول را مستقیماً تحت الشعاع قرار می دهد . برای این منظور می توانید از کود های آلی و شیمیایی موجود در بازار بهره ببرید .

آب و هوای مناسب برای کاشت نهال هلو پیوندی

هلو معمولاً در مناطق سردسیر کشت شده و عمل می آید ؛ این میوه در زمستان حداکثر 1500 ساعت و حداقل 500 ساعت به سرما نیاز دارد . درخت هلو توانایی برای تحمل تابستان های طولانی مدت و با دمای بالا را ندارد ؛ مناطقی که تابستان های معتدل دارد برای کاشت نهال هلوی مناسب است . هلو در زمستان تاب مقاومت تا دمای منفی 7 درجه سانتی گراد را دارد . البته ارقامی از هلو مناسب برای کاشت در مناطق گرمسیر است و گرما را تاب مقاومت دارند . در زمان شکوفه دادن اگر دمای هوا به 2 درجه زیر صفر برسد موجب نابودی شکوفه های درخت هلو می شود . اگر به مقدار کافی به میوه هلو نور خورشید بتابد رنگ سرخ بیشتری به خود می گیرد ولی این مورد پیش از نور کافی بستگی مستقیم به رقم آن دارد .

خواص هلو

ویتامین های موجود در هلو سبب برطرف شدن یبوست می شود ؛ هلو حاوی مقادیری سلولز نرم است که به راحتی هضم می شود همچنین دارای ویتامین های A و گروه B و C است ؛ همان طور که می دانید ویتامین های گروه B و ویتامین C محلول در آب بوده و مصرف روزانه آن ها الزامی است (ویتامین های محلول در آب ویتامین هایی هستند که در صورت مصرف آن ها ، بدن مقدار مورد نیاز خود را برداشته و باقی مانده آن ها را از طریق ادرار دفع می کند و این گونه نیست که در بدن ذخیره شوند ؛ به همین علت مصرف روزانه آن ها الزامی است) پس می توان هلو را به عنوان منبع سرشار این دسته از ویتامین ها در رژیم غذایی جای داد و مواد مورد نیاز بدن را از این طریق تأمین نمود . علاوه بر این ویتامین ها ، هلو دارای مواد قندی و نشاسته فراوان است .فواید هلو در ایران از قدیم الایام شناسخته شده است و مردمان بسیاری همه ساله از میوه هلو استفاده میکنند و فواید ان را در بدن خود احساس میکنند .

هلو خاصیت ضد سرطانی دارد و سرشار از آنتی اکسیدان است که بر سلامت پوست نیز بسیار مؤثر است .

به دلیل وجود مقادیر بالای ویتامین گروه ب ، ریزش مو را کاهش می دهد ؛ از خشکی چشم جلوگیری کرده و به درمان بیماری مالاریا کمک می کند .

پوست هلو مقادیر بالایی از ویتامین A را در خود دارد ؛ می توانید هلو را با دقت شسته و پرزهای آن را با آب جدا کنید و هلو را با پوست میل نمایید .

هلو به دلیل آب دار بودن برای رفع تشنگی و کم آبی بدن گزینه مناسبی است ؛ برخی افراد در فصل تابستان از نوشیدن آب به مقدار کافی غافل می شوند و این غفلت موجب کم آبی در بدن می گردد . هلو می تواند کم آبی بدن را تا میزانی کاهش دهد .

خوردن هلو بر رفع بوی بد دهان مؤثر است .

هدف از طرح این قسمت آشنایی مختصر شما با تعداد کمی از بی شمار خاصیت و فواید هلو است و به همین تعداد بسنده می کنیم .

مصارف هلو

هلو را بیش از هر چیز به صورت خام و تازه مصرف می کنند ولی کاربرد آن را در تولید آبمیوه و تهیه دسر نباید از نظر دور داشت . هلو به دلیل وجود آنتی اکسیدان و تأثیر این ماده بر روی پوست انسان در صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی ، خصوصاً در زمینه تولید ماسک های صورت ، کاربرد فراوان دارد .

همه ما حداقل یک بار از سر کنجکاوی اقدام به خوردن مغز هسته هلو کرده ایم و می دانیم مغز هسته هلو تلخ مزه بوده و قابل خوردن نمی باشد اما از این مغز ، روغنی تهیه می شود که خاصیت درمانی داشته و گوش درد و گرفتی مجرای آن را درمان می کند همچنین باعث تسکین دردهای ناشی از هموروئید می شود .

برگ خیس کرده هلو برای رفع سفتی معده و یبوست مفید است .