کاشت نهال زردالو

مقدمه

برای اگاهی از نحوه و اصول کاشت نهال زردالو با ما همراه باشید اگر فکر تأسیس یک باغ زردآلو را در سر می پرورانید ، مطالعه مقاله حاضر را اکیداً پیشنهاد می کنیم ؛ این مقاله هر چند مختصر ، حاوی اطلاعات و نکات مفید و کاربردی در زمینه شناخت و آشنایی با نهال زردآلوی پیوندی پایه رویشی ، خود میوه زردآلو ، درخت زردآلو و شمایل ظاهری آن ، نحوه آبیاری ، کود دهی و سایر اقدامات و اعمال لازم و ضروری جهت احداث باغ زردآلو و تولید این محصول می باشد .

زردآلو چیست ؟

همه ما با این میوه آشنایی داریم و حتی از نظر بعضی این میوه لذیذترین میوه تابستانی است ؛ بله زردآلو میوه دل تابستان است ؛ میوه گوشتی ، آبدار و به مانند عسل شیرین ، زرد رنگ و تب دار است طوری که بعضی از قسمت های پوست آن ممکن است سایه یا لک های قرمز رنگ داشته باشد (به همین دلیل به آن میوه تب دار می گویند) ؛ گیاهی گلدار و دو لپه ای از راسته گل سرخ سانان است ؛ از مشخصات ظاهری درخت زردآلو می توان به طول کم آن اشاره کرد که نهایتاً به 5 متر می رسد ؛ این درخت بیشتر از ناحیه تاج رشد کرده و بر شاخ و برگ آن افزوده می گردد . برگ درخت زردآلو حالت قلبی مانند و نوک نیز دارد و رنگ آن ها سبز روشن متمایل به زرد است ؛ این درخت نسبت به سایر درختان دانه دار جوانه های کوچک تری دارد ؛ از مشخصات ظاهری شکوفه درخت زردآلو می توان به تک گل بودن آن ها اشاره کرد این شکوفه ها در اندازه درشت و دنباله دراز هستند . رنگ شکوفه زردآلو سفید بوده و در وسط قرمز است . شکوفه های نر و ماده زردآلو بر روی یک درخت رشد می کنند . درون میوه زردآلو هسته ای وجود دارد که قهوه ای رنگ و به شکل بیضی است ؛ به راحتی از گوشته میوه جدا شده و مغز آن شیرین و بسیار خوش عطر و طعم است اما در برخی از موارد مغز این هسته تلخ است .

به دلیل رنگ زردآلو و فصلی که در آن ثمر می دهد به “طلای تابستان” معروف است .

خواستگاه

اغلب زردآلو را بومی کشور چین می دانند و همچنان گونه وحشی زردآلو در این کشور وسیع ، فراوان یافت می شود ؛ برخی هم این گیاه میوه ده را متعلق به کشورهای ایران و ارمنستان و حتی کشور مصر می دانند ؛ گفته شده که زردآلو از دوران باستان هم کاشت و تولید می شده است ؛ پژوهشگران ، قرن نخست میلادی را سرآغاز راه یابی زردآلو به قاره های اروپا و آمریکا دانسته اند .

تا سال 2017 میلادی میزان تولید سالیانه زردآلو در سراسر جهان به بیش از 4 میلیون تن رسیده بود و کشورهای سرآمد در تولید این میوه ترکیه و ازبکستان بودند که به ترتیب مقام اول و دوم را در این زمینه داشتند و پس از آن ها کشور ایتالیا ، الجزایر و ایران رده سوم تا پنجم را به خود اختصاص داده اند .

کاشت و تکثیر نهال زردآلو

زمان مناسب برای کاشت نهال زردآلو پیوندی فصل پاییز است که نهال تازه کاشت به وسیله بارش های پاییزه و زمستانه کاملاً سیراب گردد و در صورتی که در فصل تابستان اقدام به کاشت نهال زردآلو نمودید از آبیاری مرتب نهال ، غافل نشوید .

پیش از کاشت نهال زردآلو ، آن را به مدت چند ساعت در معرض دمای پایین (هوای سرد) قرار دهید این کار به مقاومت نهال در برابر سرمای شدید کمک شایانی می کند .

زردآلو را هم مانند اغلب درختان به دو شیوه تکثیر می نمایند :

روش کاشت بذر زردآلو :

اگر این روش را برای کاشت زردآلو انتخاب کردید باید بدانید که از لحظه کاشت بذر زرد‌آلو در خاک ، 5 سال زمان نیاز است تا این میوه رشد کرده و تبدیل به یک درخت بالغ شود و به ثمر نشیند .

ابتدا هسته زردآلو را از گوشته آن جدا کرده و بگذارید به مدت 24 ساعت در آب بماند تا کاملاً خیس بخورد .

پس از گذشت یک روز دستمال نخی مرطوبی را آماده کرده و هسته های خیس خورده زردآلو را درون دستمال بپیچید ؛ دستمال را درون یک کیسه پلاستیکی بگذارید و محکم ببندید ؛ رطوبت پارچه نخی برای جوانه زدن هسته لازم است از این رو آن را درون کیسه پلاستیکی گذاشته تا از تبخیر رطوبت موجود در خود هسته و دستمال نخی جلوگیری شود . ناگفته نماند که می توانید به جای دستمال مرطوب از خاک مناسب و مغذی به همراه مخلوطی از شن ، پیت ماس و کودهای گیاهی استفاده کنید .

نکته : دستمال و خاکی که در بالا ذکر شد تنها باید کمی رطوبت داشته باشد ؛ از خیس کردن دستمال و خاک جداً بپرهیزید .

گلدانی حاوی مخلوطی از خاک برگ ، شن و خاک لومی آماده کرده و پس از گذشت دوره سرما دهی به هسته زردآلو ، آن را در عمق سه برابر طول خود هسته در خاک بکارید ؛ می توانید این کار را در زمین اصلی هم انجام دهید ولی توصیه می شود بگذارید هسته مرحله جوانه زنی را گلدان سپری کند و پس از آن که کمی رشد کرد و ریشه دواند آن را جا به جا کنید ؛ سپس گلدان را در فضایی با دمای حدأقل 20 درجه سانتی گراد نگه دارید تا دمای محیط برای جوانه زدن و رشد زردآلو مناسب باشد و نتیجه مطلوب حاصل آید . به صورت میانگین ، سه سال زمان لازم است که هسته کاشته شده تبدیل به یک نهال زردآلو شود آن گاه می توانید آن را از گلدان به زمین اصلی منتقل کنید .

کاشت هسته زردآلو روش دیگری هم دارد که در این شیوه می توانید مغز هسته زردآلو را جدا کرده و با این کار مدت زمان جوانه زدن بذر را از سه ماه به یک ماه کاهش دهید .

روش پیوند زدن زردآلو :

این روش خود به چند صورت امکان پذیر است و افراد مجرب در زمینه کشاورزی و باغداری به تمامی روش های پیوند زنی کاملاً واقف هستند .

قلمه زدن نهال زردآلو :

آسان ترین راه تکثیر نهال زردآلو ، قلمه زدن است ؛ معمولاً قلمه زدن نهال زردآلو در فصل پاییز و هنگامی که هنوز تمام برگ های درخت ریزش نکرده است یا در زمانی که گیاه در خواب زمستانی به سر می برد انجام می گیرد ؛ پایه های پیشنهادی برای قلمه زدن زردآلو بادام و هلو می باشند البته زردآلو تلخ و آلوچه وحشی نیز گزینه های مناسبی به شمار می آیند .

امروزه روش دوم (پیوند زدن) در صنعت کشاورزی و باغداری رواج بیشتری دارد و کمتر کسی از روش کاشت بذر استفاده می نماید .

ارقام نهال زردآلو

مانند سایر میوه ها ، زردآلو هم از تنوع بالایی برخوردار است و انواع و ارقامی دارد ؛ این ارقام مشترکات و تفاوت هایی با هم دارند که در ادامه به معرفی تعدادی از ارقام مرغوب و محبوب و توضیح مختصری راجع به هر یک می پردازیم :

نهال زردآلو پوست قرمز شاملو پایه رویشی :

یکی از محبوب ترین ارقام تجاری زردآلو ، زردآلو پوست قرمز شاملو پایه رویشی است ؛ این گونه به دلیل ظاهر منحصر به فرد خود ممکن است چشم هر بیننده ای را مجذوب کند ؛ برخلاف ارقام دیگر که رنگ آن ها غالباً بین زرد تا نارنجی متغیر است ، پوست این رقم زردآلو کاملاً قرمز است و به مانند آلو می باشد ؛ از ویژگی های مهم نهال زردآلو پوست قرمز می توان به زودبازده و زودرس بودن آن اشاره کرد .

نهال زردآلوی پوست قرمز پایه رویشی دارای ریشه پر بوده ، مقاوم به افت است ؛ این گونه نسبت به شوری خاک حساس نیست و از طرفی کاملاً در برابر سرمای هوا ، علی الخصوص سرمای دیررس فصل بهار مقاوم است .

مهم ترین ویژگی این نهال محصول دهی آن یک سال بعد از کاشت است ؛ این ویژگی بسیار مهم و دارای صرفه اقتصادی مختص به نهال های پیوندی پایه رویشی است که جای نهال های پیوندی پایه بذری را گرفته و رواج پیدا کرده است به این علت که نهال پیوندی پایه بذری 5 سال پس از کاشت شروع به تولید محصول می کند و از این منظر با نهال پیوندی پایه رویشی کشت بافت قابل قیاس نیست .

نهال زردآلو عسگر آبادی پایه رویشی :

این رقم نیز در بین تولید کنندگان و تجاری که در صدد صادرات و واردات زردآلو هستند علاقه مندان خاص خود را دارد ؛ این گونه ، به صورت نهال دو ساله گلدانی در بازار ارائه می گردد و یک سال بعد کاشته شدن در زمین اصلی (باغ مورد نظر) شروع به تولید محصول می کند .

عمر مفید اقتصادی طولانی (مدت زمانی که درخت به اوج باردهی می رسد) ، مقاومت نسبت به سرما ، ریشه های پر ، دیرگل ، زودبازده و زودرس بودن از ویژگی های اصلی و مورد توجه نهال زردآلو عسگر آبادی پایه رویشی کشت بافت است .

نهال زردآلو نصیری پایه رویشی :

این نهال هم مانند دو رقم فوق الذکر یک سال بعد از کاشت در زمین اصلی شروع به تولید ثمره و محصول می نماید ؛ می توانید در مناطق سردسیر این رقم را کاشته و بیم سرما را نداشته باشید چرا که نسبت به هوای سرد کاملاً مقاومت نشان می دهد .

نهال زردآلوی نصیری دیرگل است اما در مقابل زود بازده و زودرس می باشد . رقم پیوندی پایه بذری آن 5 سال بعد از کاشت به ثمر می نشیند .

در فوق به معرفی و توضیحات مختصری راجع به سه رقم برجسته زردآلو اشاره کردیم ؛ نهال زردآلو نخجوان ، نهال زردآلو شکرپاره ، نهال زردآلو ملقی ، نهال زردآلو سفید ، نهال زرد آلو درشتی ، نهال زردآلو رجبعلی ، نهال زردآلو بادامی ، نهال زردآلو قیسی و … از دیگر ارقام زردآلو می باشند .

خاک و زمین مناسب برای کاشت نهال زردآلو

نهال زردآلو ، زمین هایی با خاک سبک و قابل نفوذ را می طلبد و در این زمین ها بازدهی فوق العاده بیشتری نسبت به زمین های رسی با خاک سنگین دارد که جریان هوا در آن کم است .

در نزدیکی محل کاشت درخت زردآلو یا هر نهال دیگر نباید گذرگاه بتنی یا لوله های زیر زمینی وجود داشته باشد ؛ سیم های برق نیز خطر جدی می باشند که نه تنها به خود گیاه بلکه ممکن است به حیوانات و انسان ها آسیب جدی وارد کرده و خطر مرگ را به همراه داشته باشد .

زمین را اصولی زهکشی کرده و آب اضافه آن را استخراج کنید ؛ میزان PH  خاک را نباید فراموش کنید ؛ هر نهال و گیاهی و کلاً  هر موجود زنده ای PH مخصوص به خود را داشته و تنها در آن شرایط می تواند به حیات خود ادامه دهد .

آب و هوای مناسب برای کاشت نهال زردآلو

آب و هوای مناسب برای کاشت نهال زردآلو و تولید سالم و اصولی آن ، معتدل گرم است اگر در منطقه ای سردسیر مبادرت به احداث باغ زردآلو می نمایید حتما زمینی را انتخاب کنید که آفتاب گیر باشد و نور کافی به تمام قسمت های یک درخت زردآلو برسد .

با ابداع و تولید وسیع نهال های زردآلو پیوندی پایه رویشی کشت بافت ، میزان مقاومت درخت زردآلو در برابر سرما افزایش یافته است چرا که در این روش با استفاده از متدهای روز دنیا میزان مقاومت این گیاه را نسبت به سرما افزایش می دهند و دیگر احداث باغ در مناطق سردسیر به درخت زردآلو آسیب نزده و مشکل چندانی به بار نمی آورد .

 

فاصله کاشت نهال زردآلو

ممکن است در زمان احداث باغ زردآلو ، امر بر شما مشتبه شود که نهال زردآلو کوچک است و نیاز به فضای خیلی زیادی ندارد البته این مسأله ممکن است برای افراد آماتور و تازه کار اتفاق بیفتد ولی در زمان کاشت باید یک درخت بالغ زردآلو را در نظر گرفته و آن را معیار حد فاصل قرار دهید .

برای احداث باغ زردآلو فاصله هر نهال زردآلوی پیوندی نسبت به نهال دیگر باید حدأقل 6 متر باشد ؛ این فاصله از آن جهت اهمیت دارد که درخت به اندازه کافی رشد ریشه داشته باشد و همچنین رعایت فاصله استاندارد بین دو درخت موجب تابش نور کافی به تمام قسمت های یک درخت زردآلو است و جریان هوا نیز افزایش می یابد و وقتی تهویه به مقدار کافی صورت پذیرد احتمال رشد قارچ ها و آفات همچنین سرایت و شیوع بیماری ها کاهش می یابد .

از آن جا که درخت زردآلو پیوندی بیش تر از ناحیه تاج رشد می کند ، رعایت فاصله استاندارد ، رشد شاخ و برگ و سلامت آن ها را تضمین می کند چرا که اگر فاصله بین دو درخت زردآلو از حد استاندارد کمتر باشد موجب تنیده شدن شاخه ها در هم ، ریزش برگ ها و شکوفه ها و در نتیجه کاش میزان تولید میوه می گردد .

مورد دیگری که رعایت حدفاصله را الزامی می سازد نیاز درخت زردآلو (همانند سایر گیاهان) به مواد معدنی و مغذی موجود در خاک است ؛ نهال زردآلو پیوندی هرسال نسبت به سال قبل رشد خواهد کرد و نیازش برای تغذیه از خاک افزایش می یابد و در جذب مواد مغذی از خاک به رقابت با سایر گیاهان و درختان موجود در همان زمین می پردازد که اگر فاصله استاندارد را رعایت کنید می توان گفت هر درخت قلمرو مخصوص به خود را داشته و از زمین پیرامون خود تغذیه می کند .

پیشنهاد می شود در باغ زردآلو از هلو و بادام به عنوان پایه استفاده کنید .

کود دهی نهال زردآلو

ممکن است تمام درختان باغ سالم باشند اما قدرت میوه دهی در آن ها کاهش یافته باشد ؛ این مسأله زنگ خطری است برای فرا رسیدن زمان کود دهی ؛ اگر سالیانه دو مرتبه در فصل بهار و پاییز کود دهی نمایید می توانید درختان سالم و میوه انبوه و سالم داشته باشید .

نکته : برای هر درخت زردآلو سالیانه بیش از 2 کیلوگرم کود استفاده نکنید که موجب آسیب می گردد .

هرس کردن نهال و درخت زردآلو

شاید با درنظر گرفتن طول و اندازه تاج درخت زردآلوی بالغ این فکر به ذهن شما خطور کند که این درخت نیاز چندانی به هرس کردن ندارد ولی این باور کاملاً اشتباه است و شما پیش از شروع بارندگی فصل پاییز باید اقدام به چیدن شاخه های مرده و بیمار نمایید . قسمت هایی از درخت ممکن است رشد شاخه زیادی داشته و این شاخه ها مانع رسیدن نور خورشید به قسمت های داخلی گردد بهتر است از حجم شاخه های این قسمت کاسته و با دقت هرس نمایید .

تنک کردن میوه ها هم تقریباً نوعی هرس کردن به حساب می آید به این ترتیب ، اگر در طول یک فصل میوه دهی ، تعداد میوه هایی که بر روی یک درخت رشد کردند از میزان مقاومت و ظرفیت درخت بیش تر باشد .

به منظور تقلیل این فشار و همچنین ایجاد فضای مورد نیاز برای رشد سایر میوه ها ، پس از گذشت یک ماه و نیم از عملیات گرده افشانی اقدام به چیدن میوه های اضافی کنید تا فاصله استانداردی بین هر میوه ایجاد شود و فضای لازم برای رشد را داشته باشند ؛ به عبارت عامیانه تنک کردن یعنی محصول کمتر با کیفیت بیشتر ؛ کمتر کسی پیدا می شود که کمیت را فدای کیفیت کرده و کیفیت محصول خود را پایین بیاورد .

بلوغ و باردهی درخت زردآلو

بلوغ یک نهال زردآلو 5 سال به طول می انجامد ؛ پس از بالغ شدن و با فرا رسیدن فصل بهار ، درخت زردآلو هم مانند تمام گیاهان از خواب زمستانه بیدار شده و جوانه می زند و رفته رفته روند گل دهی را آغاز کرده ،  میوه آن در اواسط تابستان کاملاً رسیده و به بازار عرضه می گردد .

لازم به ذکر است که با کاشت نهال های زردآلو پیوندی پایه رویشی کشت بافت می توانید پس از گذشت یک سال شاهد بلوغ و رشد محصول شوید .

آبیاری نهال زردآلو

اگر از روش کاشت بذر زردآلو در گلدان استفاده کرده اید دقت داشته باشید که هر زمان که خاک سطح گلدان کاملاً خشک شد آبیاری نمایید ؛ ریشه زردآلو بسیار حساس است و با غرقاب شدن به راحتی می پوسد .

در سال اول کاشت نهال زردآلو ، به امر آبیاری اهتمام بورزید زیرا این درخت در سال اول کاشت و علی الخصوص در فصل رشد به میزان آب زیادی احتیاج دارد .

درخت بالغ زردآلو حدأقل هفته ای یک مرتبه به آبیاری نیاز دارد .

نکته حائز اهمیت در آبیاری نهال زردآلو که نباید از نظر دور داشت ممنوعیت استفاده از روش آبیاری کرت بندی است زیرا در این روش ریشه ها به اندازه کافی تنفس نمی کنند و از طرف دیگر در روش آبیاری کرت بندی طوقه ها تماس فراوانی با آب پیدا می کند که این امر به درخت آسیب فراوان می زند .

بیماری ها و آفات نهال زردآلو

نهال و درخت زردآلو گونه حساسی است که کوچک ترین زخمی ممکن است موجب حمله آفات و رشد و تکثیر آن ها گردد به همین دلیل نیاز به مراقبت بیش تر و ویژه ای دارد .

دقت داشته باشید اگر تنه درخت زردآلو حالت پوک داشته باشد یا این که پوست آن به راحتی جدا شود نشان دهنده بیماری درخت است .

از گونه های مضر و رایج آفات برای درخت زردآلو می توان کنه های تار عنکبوتی را نام برد ، زنبور میوه ، سوسک چوب خوار ، شپشک ، شته و … از سری آفاتی است که درخت زردآلو در معرض حمله آن ها است .

در صورت بروز کوچکترین نشانه ای در رابطه با حمله آفات به درخت زردآلو حتماً جهت دفع و از بین بردن آن ها اقدام نموده و با متخصص امر ، مشورت نمایید .

بیماری هایی که ممکن است نهال زردآلو و حتی درخت بالغ زردآلو به آن مبتلا شود عبارت است از : کپک پودری ، شانکر باکتریایی ، پوسیدگی قهوه ای و … است برای پیشگیری از ابتلاء درخت زردآلو به این بیماری ها روش های مدرن بسیاری وجود دارد که می توانید آن ها را به کار بسته و از آسیب دیدگی درخت و محصولات آن جلوگیری به عمل آورید .

نگهداری و حفاظت از نهال زردآلو

از آن جا که درخت زردآلو از ناحیه تنه رشد و استحکام چندانی ندارد  بهتر است محل کاشت از بادهای شدید و طوفانی کمی در امان باشد یا خود به این منظور تدبیری بیندیشید ؛ بادهای شدید به نهال زردآلوی تازه کاشت بیشتر آسیب می رسانند تا درخت بالغی که تنه آن مستحکم است ؛ جهت مقابله با چنین آسیب هایی می توانید پس از کاشت نهال زردآلو از قیم در کنار آن استفاده کنید ؛ تنه نهال را با طناب مناسبی به قیم بسته به گونه ای که نه آنقدر محکم باشد که به نهال آسیب برساند و نه آنقدر شل باشد که وجود قیم را بی اثر سازد .

خواص زردآلو

میوه زردآلو منبع سرشاری از ماده بتاکاروتن است که با مصرف آن در بدن انسان طی فعل و انفعالاتی به ویتامین A تبدیل شده ، ذخیره و استفاده می گردد .

مصرف زردآلو برای رفع یبوست و سفتی روده و معده کاملاً مؤثر است .

این میوه برای دفع عفونت از بدن بسیار مفید است .

زردآلو در پیشگیری و ابتلاء به بیماری زیر مؤثر است :

حتما تا به حال شنیده اید که خوردن هسته زردآلو برای پیشگیری و بهبود بیماری سرطان سودمند است . اما باید در مصرف آن حد تعادل را رعایت کرد .

به دلیل وجود مقادیری ویتامین A برای تقویت بینایی استفاده می شود .

به سلامت استخوان ها کمک کرده و به دلیل آب فراوان موجود در این میوه کم آبی بدن را تا میزان چشم گیری کاهش می دهد اما مصرف بیش از اندازه زردآلو در طول روز موجب ابتلاء به اسهال می شود زیرا ملین بسیار قوی به شمار می آید به همین علت در درمان یبوست کاربرد فراوان دارد .

زردآلو قلب را سالم و کم خونی و تب را رفع می کند .

زردآلو حاوی ویتامین های A ، C ، K ، E و نیاسین می باشد و همچنین مواد معدنی نظیر پتاسیم مس ، منگنز و فسفر را در خود دارد .

مصارف زردآلو

خام خواری و تازه خواری زردآلو بیش از هر حالت دیگری رواج دارد ولی اغلب حالت خشک شده آن را هم می پسندند و به آن صورت مصرف می نمایند ؛ زردآلو را می توان پخته و به صورت کمپوت مصرف کرد اما برای اغلب افراد لذتی که در خوردن مغز هسته زردآلو است در خود گوشته زردآلو نیست ؛ این میوه مغز فوق العاده لذیذی دارد که کمتر کسی از شکافتن هسته آن صرف نظر می کند ؛ همان طور که خوردن بیش از اندازه هر ماده غذایی (حتی اگر میوه و سبزیجات و کلاً مواد غذایی مفید باشد) برای بدن انسان مضر است خوردن بیش از حد معمول زردآلو و هسته آن هم ممکن است عوارضی داشته باشد ، پس در مصرف آن متعادل باشید .

از مغز هسته زردآلو روغنی تهیه می شود که خواص درمانی دارد  همچنین حاوی پروتئین قند و کبالت است .

امید که مطالب فوق ، مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته و نقاط ابهام را از ذهن شما خوانندگان گرامی زدوده باشد .

برای خرید نهال زردالو پایه رویشی و خرید نهال زردالو گلدانی و خرید نهال زردالو عسگر ابادی پیوندی و خرید نهال زردالو پوست قرمز شاملو پایه رویشی و خرید نهال زردالو نصیری پایه رویشی به صفهه ارقام نهال زردالو مراجعه نمائید .