کاشت نهال شلیل

مقدمه

با تحریر این مقاله بنا بر آن داریم که اطلاعات اجمالی و لازم در زمینه کاشت و داشت و برداشت نهال و میوه شلیل ، گردآوری کرده و در اختیار علاقه مندان به مطالعه در این زمینه همچنین افرادی که قصد شروع چنین فعالیت اقتصادی و سرمایه گذاری در این زمینه را دارند ، قرار دهیم . سرفصل های این مقاله بر مبنای نیاز عمومی فعالان در زمینه کشاورزی و باغداری ، انتخاب شده است که در ذیل به توضیح هر یک می پردازیم .

شلیل چیست ؟

شلیل میوه ای است تابستانی ، گوشتی و بسیار لذیذ که طعم و عطر فوق العاده ای داشته و در نوع خود کم نظیر است ؛ این میوه گرد مانند ، پوستی بسیار نازک و صاف دارد که به راحتی قابل جدا شدن از گوشته نیست و تنها با یک جسم تیز و برنده امکان پذیر است ؛ شلیل دارای هسته ای با جنس سفت و حفره حفره است که سختی و آسانی جدا شدن آن از گوشته ، بستگی به رقم آن دارد ؛ مغز هسته شلیل به دلیل مزه تلخی که دارد قابل خوردن نیست ؛ پوست شلیل سرخ رنگ و تب دار است و جنس گوشته آن در مواردی نرم و در موارد دیگر سفت است ؛ برخی افراد حالت سفت شلیل را بیشتر پسندیده و لذیذتر می دانند ؛ این میوه عطر فوق العاده ای دارد که حتماً در فضا پیچیده و حاضرین را از حضور خود آگاه  می سازد .

جالب توجه است که بدانید در لغت نامه دهخدا از شلیل با عنوان میوه گوارا و خوش عطر یاد می شود . تمام ویژگی هایی که در فوق به آن ها اشاره شد اغلب ویژگی های عمومی در بین بیشتر نژادهای شلیل است منتها نباید از نظر دور داشت که خصوصیات ظاهری شلیل از نوعی به نوع دیگر ممکن است متفاوت باشد و در فوق به ویژگی هایی اشاره کردیم که در میان بخش کثیری از ارقام شلیل ، مشترک است .

از نظر علمی شلیل گیاهی است دو لپه ای و از راسته گل سرخ سانان ؛ به گیاهانی دو لپه ای گفته می شود که بذر آن ها از دو قسمت شکیل شده و به هم چسبیده است که به هریک از این قسمت ها یک لپه می گویند . شلیل با هلو هم خانواده است و در واقع ژن مغلوب هلو محسوب می شود . دارای مزه ای منحصر به فرد و شیرین با رگه های ریزی از ترشی است .

خواستگاه شلیل

نهال و میوه شلیل در ابتدا در قاره آسیا کشف شده و مورد استفاده قرار گرفته ، خواستگاه این میوه ، کشور چین شناخته شده است ؛ گفته شده شلیل جزو کهن ترین میوه هایی است که بشر در طول تاریخ کشف کرده و مورد استفاده قرار داده است و قدمت آن را تا 2000 سال پیش تخمین زده اند .

در دوران باستان و در زمانی که تجار از طریق جاده ابریشم به تجارت پرداخته و محصولات و کالاهای سرزمین خود را به سرزمین های دیگر برده و در مقابل کالاهای آن سرزمین ها را به کشور خود می آوردند ؛ از این طریق شلیل نیز به سایر کشورهای باستانی آن زمان نظیر یونان ، روم باستان و کشور ایران ، راه یافت و تقریباً هم زمان با اتمام قرون وسطی و شروع عصر رنسانس ، در سایر کشورهای اروپایی رواج پیدا کرد ؛ در این زمان که اروپایی ها به اوج فرهنگ و تمدن خود رسیده بودند و به کشف سرزمین های جدیدی پرداختند که منجر به کشف قاره آمریکا توسط اسپانیایی ها و پرتغالی ها (اروپای لاتین) شد شلیل نیز توسط این اقوام به قاره آمریکا هم راه یافت و مورد استفاده قرار گرفت ؛ در حال حاضر در ایالت کالیفرنیا آمریکا این میوه به طور وسیع کشت می شود .

کاشت و تکثیر نهال شلیل

رقم شلیل را با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی و اقلیم منطقه خود انتخاب کنید زیرا اغلب ارقام شلیل نیاز به سرمای زمستانه تا حتی بیش از 7 درجه سانتی گراد و خواب زمستانه طولانی مدت دارند .

پس از انتخاب رقم شلیل نوبت به زمان کاشت نهال آن می رسد ؛ باید ببینید که در چه فصلی نهال را در زمین بکارید تا نتیجه مطلوب حاصل شود .

اوایل فصل بهار برای کاشت نهال شلیل مناسب است چرا که تا فرا رسیدن فصل سرد حدأقل 6 ماه زمان دارد تا بتواند خود را با خاک زمین و شرایط محیطی وفق داده و ریشه محکم کند و از پس سرمای زمستانه برآید . پیشنهاد می شود که کاشت نهال های ریشه برهنه (ریشه لخت) را در ماه آخر زمستان انجام دهید .

پیش از کاشت نهال شلیل ابتدا حفره های کاشت را به عمق مناسب و عرض دو برابر عرض ریشه نهال شلیل ، حفر نمایید . مقداری از خاک کف گودال را به حالت کله قند درآوردید و سپس نهال را روی آن قرارداده و ریشه را پیرامون آن بچینید ؛ دقت داشته باشد که تاج ریشه باید زیر سطح زمین قرار گیرد .

فاصله طوقه (برجستگی قسمت پایین تنه بین پیوندک و پایه) می بایست 7 سانت بالاتر از سطح خاک باشد . سپس گودال را تا نصفه با خاک پر کرده و با وسیله ای ، خاک اطراف نهال را محکم کنید که توان نگه داشتن نهال را داشته باشد ؛ بعد از این مرحله زمان آبیاری نهال شلیل فرا می رسد ؛ نهال تازه کاشت را آبیاری کرده آن گاه قسمت خالی مانده حفره را با خاک پر نمایید و محکم کنید ؛ دوباره مقداری آب به خاک پای نهال بیفزایید و صبر کنید تا در زمین فرو رود ، اگر خاک نشست کرد باز هم مقداری خاک به پای نهال اضافه کرده و مجدداً آن را محکم کنید .

پایه های پیشنهادی برای پیوند شلیل ، هلو ، آلو ، بادام و زردآلو می باشد .

ارقام نهال شلیل

تا کنون بیش از 100 رقم شلیل در سراسر دنیا کشف شده ولی برخی از این ارقام محبوبیت بیشتری نسبت به سایرین در بین افراد دارند که از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است . این ارقام از نظر ظاهری و طعم با هم متفاوت هستند . یکی از ارقام شلیل با نام شبرگ شناخته می شود که بسیار محبوب و پربازده است . رنگ این رقم قرمز و قرمز روشن است .

در ادامه به معرفی دو رقم نهال پیوندی پایه رویشی شلیل می پردازیم :

نهال شلیل مغان پایه جی ان رویشی :

این نوع شلیل یک سال پس از کاشت به بار نشسته و دیرگل است ؛ کاملاً نسبت به سرما ، بی آبی و کم آبی مقاوم بوده و محصولات آن زودرس است . نام دیگر شلیل مغان شلیل ردگلد می باشد .

نهال شلیل کیوتا پایه رویشی :

این نوع شلیل ، دیرگل ، زودبازده ، زودرس بوده و دارای ریشه پر است ؛ نسبت به سرما مقاوم است ؛ یک سال پس از کاشت محصول داده و نوع قلمه پیوندی آن 6 سال بعد از کاشت به ثمر می نشیند .

شلیل سفید ، شلیل شمس ، شلیل قرمز بهاره ، شلیل زرد مشهد ، شلیل سان گلد ، شلیل انجیری و … از دیگر ارقام پر طرفدار شلیل می باشد .

خاک و زمین مناسب برای کاشت نهال شلیل

خاکی که تهویه بالا دارد برای کاشت نهال شلیل پیوندی مناسب است ؛ منظور از تهویه مناسب آن است که خاک سنگین نبوده و دارای منافذ نسبتاً باز باشد تا نور کافی به آن نفوذ کرده و کمی هم هوا جریان داشته باشد ؛ خاک های شنی از این خصیصه برخوردارند .

خاک زمین را کاملاً زهکشی کرده و آب اضافی آن را استخراج کنید ؛ زمینی که زهکشی نشده ریشه درختان را فاسد کرده و می پوساند .

در مرحله دوم مقداری از خاک زمین را به عنوان نمونه بردارید و به آزمایشگاه مخصوص خاک تحویل داده تا مورد آزمایش و ارزیابی قرار گیرد و میزان اسیدیته بودن آن مشخص گردد . اسیدیته بودن خاک را با نماد PH نشان می دهند .

در ذهن خود عدد 0 تا 14 را روی یک محور تصور کنید . اعداد 0 تا 7 میزان اسیدی بودن یک ماده را نشان می دهند ؛ PH یک ماده ، هر چه به صفر نزدیک تر باشد آن ماده اسیدی تر و هر چه به 7 نزدیک تر باشد خنثی تر و میزان اسید کمتری دارد ؛ خود عدد 7 را خنثی می شناسند و اعداد پس از آن نیز قلیایی بودن ماده را نشان می دهد . خاکی که دارای پی اچ 6 تا 7 است مناسب برای کاشت نهال شلیل است .

 

آب و هوای مناسب برای کاشت نهال شلیل

شلیل میوه نواحی معتدل سرد است و بهتر است در این مناطق کاشته و تولید گردد زیرا درخت شلیل به خواب زمستانه نسبتاً طولانی با دمای پایین احتیاج دارد .

زمینی که برای احداث باغ شلیل در نظر می گیرید باید کاملاً آفتاب گیر باشد اما توجه کنید که اغلب ارقام شلیل تابستان های طولانی مدت با دمای بالا را تاب نمی آورند چرا که این نوع گیاه بومی مناطق سردسیر است .

فاصله مناسب برای کاشت نهال شلیل

به چه علت باید فاصله ای استاندارد را در میان درختان یک باغ لحاظ کرد ؟ هر کدام از شما خوانندگان ممکن است علتی معقول در ذهن خود داشته و در نظر بگیرید که بنا بر فلان علت درختان باید از هم فاصله داشته باشند . در ادامه پاسخ کامل این سؤال را ارائه می دهیم تا نقطه ابهامی باقی نماند و به جواب  کامل تری دست یابید .

علت اول : رشد ریشه در گیاهان و درختان ، مختلف و متفاوت است که طول و عرض ریشه را هم شامل می شود ؛ درختان برای رشد ریشه نیاز به فضای کافی و مختص به خود دارند ؛ برای جلوگیری از در هم رفتن ریشه درختان حتماً باید فاصله استاندارد را رعایت کنید .

علت دوم : رشد شاخ و برگ و تاج گیاهان نیاز به فضای کافی دارد در غیر این صورت با رشد درختان شاخ و برگ آن ها در هم می پیچد ؛ این عمل موجب آسیب به شاخه و ریزش برگ ها می گردد که ضربه مهلکی به کاهش میزان محصول خواهد بود .

علت سوم : درختان از خاک پیرامون خود تغذیه کرده و مواد معدنی و آلی زمین را جذب می کنند ؛ در صوتی که فاصله استاندارد بین دو درخت رعایت نشود در جذب مواد مغذی خاک یکی از دیگری پیشی گرفته و موجب ضعف سایر درختان می گردد .

علت چهارم : این علت مربوط به فاصله بیش از حد درختان از یکدیگر است که موجب اخلال در امر گرده افشانی می گردد .(البته درختان شلیل خودبارور هستند)

معمولاً بین درختان شلیل باید به اندازه 3 متر فاصله باشد تا مشکلات فوق الذکر پیش آمد نکند .

همان اندازه که فاصله درختان از یکدیگر اهمیت دارد ، فاصله درختان از ساختمان و سازه ها نیز مهم است . سعی کنید درخت شلیل حدأقل 4 متر از این امکنه فاصله داشته باشد . همین اندازه فاصله را باید از لوله های زیر زمینی رعایت کرد زیرا رشد ریشه درخت باعث آسیب دیدن این لوله می گردد و ممکن است خسارات جبران ناپذیری را به بار آورد .

کود دهی نهال شلیل

پیش از کاشت نهال شلیل پیوندی در زمین ، خاک را از نظر میزان مواد مغذی بررسی کرده و در صورت کمبود آن را تأمین نمایید .

کود دهی شلیل را در فصل بهار انجام دهید برای انجام این کار می توانید کودهایی با مقدار ازت پایین و فسفر بالا استفاده کنید .

هرس نهال شلیل

پس از کاشت نهال شلیل حتماً آن را سرزنی نمایید تا جایی که طول نهال جوان به 75 سانتی متر برسد همچنین شاخه های جانبی را هم هرس کنید .

اغلب درختان را در فصل خواب زمستانه هرس می کنند اما این قاعده شامل درخت شلیل نمی شود . درخت شلیل را هر ساله در فصل بهار هرس نمایید با این عمل اندازه درخت و شاخه ها کنترل شده و موجب سهولت در برداشت محصولات می گردد .

با هرس کردن ، شاخه های فرعی و بدون میوه را حذف کرده و موجب تقویت شاخه های پربازده درخت شلیل می شوید همچنین با کاستن از حجم شاخه ها ، نور خورشید به مقدار کافی به تمام قسمت های درونی درخت تابیده و محصولات با کیفیت تولید می شود .

بلوغ نهال شلیل

از زمان کاشت بذر شلیل تا رسیدن به سن بلوغ و به ثمر نشستن آن قریب به 4 سال به طول می انجامد ؛ اگر به این دلیل تمایلی به کاشت بذر شلیل ندارید می توانید از نهال شلیل پیوندی پایه رویشی کشت بافت استفاده کنید ؛ با کاشت این نوع نهال شما پس از یک سال شاهد به ثمر نشستن آن خواهید بود .

پیشرفت روز افزون مهندسی بافت که در آن با استفاده از روش های علمی ، سن بلوغ نهال را کاهش داده و علاوه بر این خصوصیات سودمندی را در این نهال ها به وجود می آورند که موجب سلامت نهال و افزایش استقامت آن و … می شود که در مباحث دیگر به آن ها می پردازیم .

یک درخت شلیل از زمان کاشت دانه ، به صورت تقریبی به مدت 40 سال عمر می کند و در این مدت ارتفاع آن حدأکثر به 10 متر خواهد رسید ؛ گفته شده شلیل پیش از آن که کاملاً رسیده و نرم شود از درخت برداشت می شود به همین دلیل است که در برخی مواقع با گوشت سفت شلیل مواجه می شوید که بسیار هم لذیذ است ؛ این عمل برای جلوگیری از فساد میوه انجام می شود زیرا از زمان برداشت شلیل تا زمانی که به دست مصرف کننده برسد چندین روز به طول می انجامد ؛ در این مدت شلیل های سفت مجال آن را می یابند که کاملاً رسیده و تر و تازه به مصرف عموم برسند .

آبیاری نهال شلیل

اولین مرحله آبیاری نهال تازه کاشت شلیل ، بلافاصله پس از کاشت است ؛ زمانی که آن را در گودال قرار داده و نیمی از گودال را با خاک پر می کنید باید کمی آن را آبیاری نمایید پس از آن نیمه دیگر گودال را پر کرده و دوباره آبیاری نمایید . اطراف هر نهال را با خاک ، حوضچه کوچکی به ارتفاع 7 سانتی متر ایجاد کنید ؛ این حالت حوضچه مانند سبب می شود که آب در سطح زمین بماند و کم کم و تدریجاً به خاک نفوذ کند .

برای حفظ رطوبت خاک علاوه بر ایجاد حوضچه می توانید اطراف ریشه را با مالچ مخصوص پوشش دهید ؛ مالچ به مانند عایقی ، رطوبت زمین را حفظ کرده و مانع از تبخیر سریع آن می گردد .

درخت بالغ شلیل در فصل گرم حدأقل در هر هفته به دو گالن آب نیاز دارد اما در فصل سرد که بارش برف و باران زیاد است نیاز به آبیاری نیست .

آفات نهال شلیل

یکی از چندین مزیت تولید نهال شلیل پیوندی پایه رویشی کشت بافت ، آن است که در هزینه های سم پاشی و درمان بیماری هایی که گریبان گیر باغات می شود صرفه جویی خواهد شد ؛ نهال شلیل پیوندی پایه رویشی دارای مقاومت بسیار بالایی نسبت به آفات و بیماری های درخت شلیل است ولی این به آن معنا نیست که درخت دیگر نیاز به مراقبت ندارد .

از طرفی بسیاری از باغات قدیمی تر هم چنان دارای درختان پایه بذری هستند پس درخت شلیل در هر فصل مراقبت مخصوص به خود را دارد مثلاً در فصل بهار ممکن است دچار پوسیدگی قهوه ای شود که عامل این بیماری نوعی قارچ است . وجود شکاف و صمغ در تنه درخت شلیل حاکی از بیمار بودن درخت می باشد .

از مشخصات نهال شلیل سالم می توان به ارتفاعی تا یک متر و قطر 1 الی 2 سانتی متر اشاره کرد ؛ طول ریشه اصلی آن 20 الی 35 سانتی متر است ؛ نهال شلیل سالم حداقل 5 ریشه فرعی با طول 5 سانتی متر دارد .

شته ها ، کنه ها ، سفیدک پودری شلیل و … از دیگر آفات و بیماری هایی است که درخت شلیل را تهدید می کند و مراقبت ویژه ای می طلبد .

نگهداری از نهال شلیل

در رابطه با نگه داری از یک نهال تازه کاشت شلیل تدابیر گوناگونی می توان اندیشید از عوامل جبری محیطی که پیش از کاشت نهال باید به آن ها دقت کنید (مانند آب و هوا) گرفته تا عواملی که قابل تغییر هستند مثل تغذیه خاک (در قسمت کود دهی) ، مقابله با بیماری ها و آفات و بی اثر ساختن طوفان ها و بادهای شدید که با استفاده از قیم امکان پذیر است ؛ قیم یک میله یا چوبی است که ارتفاع آن به بالای یک و نیم متر می رسد و آن را در کنار نهال تازه کاشته شده در زمین کاشته ، نهال را به وسیله یک طناب مناسب به آن گره می زنند تا صاف رشد کند . استفاده از قیم هم به صاف و سالم رشد کردن نهال کمک می کند و هم اثرات مخرب بادهای شدید را به مقدار چشم گیری کاهش می دهد .

خواص شلیل

ویتامین های A  و C در شلیل به وفور یافت می شود که این ویتامین ها به سلامت استخوان ، پوست ، مو و دندان کمک شایانی می نماید .

اگر گرمازده شده اید شلیل میل نمایید و اگر پوست شما دچار آفتاب سوختگی شده است می توانید با مالش شلیل به روی پوست خود از میزان آن بکاهید ؛ شلیل به دلیل وجود آنتی اکسیدان ، تأثیر مثبت زیادی بر روی سلامت پوست دارد و می توانید آن را به صورت ماسک صورت درآورده و از اثرات آن بهره مند شوید .

مصرف بیش از حد شلیل موجب ابتلاء به اسهال می گردد ؛ شلیل یک ملین فوق العاده است که برای درمان و رفع یبوست از آن استفاده می شود .

شلیل حاوی مقادیری سلولز نرم ، مواد قندی و نشاسته ای می باشد ؛ بتاکاروتن موجود در شلیل به افزایش مقاومت سیستم دفاعی بدن کمک کرده و شما را در برابر اغلب بیماری ها مقاوم می گرداند ؛ در پیشگیری و کنترل بیماری هایی مانند : بیماری های قلبی و عروقی بیماری دژنراسیون ماکولا که یک بیماری مربوط به چشم است و بیماری سرطان مؤثر است .

اگر در صدد کاهش وزن هستید حتماً شلیل را در رژیم غذایی خود جای دهید ؛ این ماده مغذی در عین کم کالری بودن قادر است ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن شما را تأمین کند همچنین به دلیل وجود فیبر هضم غذا را هم تسهیل می کند .

برای خرید نهال شلیل گلدانی و مشاهده ارقام نهال شلیل و استعلام قیمت فروش نهال شلیل و قیمت نهال شلیل و خرید نهال شلیل مغان و نهال شلیل کیوتا و نهال شلیل انجیری به صفهه نهال شلیل در بخش فروشگاه انلاین نهال شرکت یشیل نهال مراجعه نمائید .